Σάββατο 29 Απριλίου 2006

Υπέρβαση (Κάλβος-Ελύτης-Ήλιος-Έρωτας)

Φαίνεται σαν ο κόσμος να θέλει να ζει άδοξα, ανίερα, στις παρυφές των πραγμάτων, να μη νοιάζεται να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στο αφηρημένο και στο συγκεκριμένο, ανάμεσα στο κτιστόν και στο άκτιστον.
…σα να μην ξέρει ότι καμιά φορά χρειάζεται μια απόφαση μόνον…
Να φτάσω στα άκρα την ποιότητα της φύσης μου.
Να είμαι και να πράττω οικειοθελώς και δια βίου το Ωραίον, το Αγαθόν και το Αληθινόν…
..Να μετάσχω στο ωραίον του κόσμου και ως δίκαιος να ετυμηγορήσω υπέρ της αλήθειας
.
(Ιωάννης Ψαράς στο βιβλίο "Τέχνη και Μυστικισμός")

Και είναι κρίμας.
Είναι κρίμας αυτός ο ισόβιος εγκλεισμός στην κιβωτό της Ανάγκης,
με καθηλωμένες τις αισθήσεις σε υπηρετικό επίπεδο…
Ή παραμένεις με τις πέντε σου αισθήσεις αγύμναστες και τον ψυχικό σου κόσμο

εκτεθειμένο σε συμβάντα επιφανείας που απλώς καταγράφεις, οπόταν, 
μείον τη διαφορά της ποιότητας, τοποθετείσαι στην ίδια παράλληλο
με τα λαϊκά τραγούδια και τα αναγνώσματα των εβδομαδιαίων περιοδικών…"
 (Ελύτης – Ιδιωτική Οδός)



Σημείωση: 
Χρωμάτισα με γκρίζο τα διάφορα αποσπάσματα που χρησιμοποίησα για να μην παρερμηνευτούν ως δικά μου.



Κάλβος-Ελύτης-Ήλιος-Έρωτας


Μοσχοβολάει το κλίμα σου*,
ω φιλτάτη πατρίς μου,
και πλουτίζει το πέλαγος
από την μυρωδίαν
των χρυσών κίτρων.
 

(Α. Κάλβος: Λύρα: Ωδή πρώτη ,ιη')



* Μοσχοβολάει το κλίμα σου: 
Όταν υπήρχε το πολυτονικό,
οι συνώνυμες λέξεις άλλαζαν νόημα ανάλογα αν τονιζόταν με οξεία ή βαρεία.
Π.χ. η λέξη "Γιατί" με οξεία σήμαινε ερώτηση, ενώ με βαρεία αιτιολόγηση (επειδή).
Η λέξη κλίμα με βαρεία σημαίνει το κλίμα-καιρό, και με οξεία την πλαγιά.
Δηλαδή έχουμε εδώ: Μοσχοβολούν οι πλαγιές σου.

.
Ανεμόεσσα κόρη ενήλικη θάλασσα
πάρε το κίτρο που μου 'δωκε ο Κάλβος
δικιά σου η χρυσή μυρωδία

 (O. Ελύτης-Ημερολόγιο ενός Aθέατου Απριλίου)

Ότι μια μέρα θα δαγκάσεις μες στο νέο λεμόνι
και θ' αποδεσμεύσεις
τεράστιες ποσότητες ήλιου
από μέσα του

.(Ο. Ελύτης: Μαρία Νεφέλη-Το αιώνιο στοίχημα)

Οι Εσπερίδες ήταν κόρες της Νύχτας κατά την μυθολογία, που φύλαγαν τα χρυσά μήλα, σε ένα νησί, κάπου στο δυτικό ωκεανό (πιο συγκεκριμένα για κάποιους: στον Ατλαντικό).
Τα χρυσά μήλα συμβόλιζαν τον έρωτα και την γονιμότητα και ήταν πάνω στο δένδρο της ζωής. Από εκεί πήραν το όνομά τους και τα γνωστά μας φρούτα, τα καλούμενα εσπεριδοειδή.

(Οι συνειρμοί: Κήπος, Δένδρο ζωής, Μήλα, Απαγορευμένοι καρποί, Παράδεισος κλπ δεν είναι επί του παρόντος...)

Εσπερινός ονομάστηκε και το άστρο της Αφροδίτης (θεάς του Έρωτα!), το πρώτο που γίνεται ορατό, όταν σταματήσουν να μας θαμπώνουν οι ηλιακές ακτίνες.
Κάνω την υπόθεση λοιπόν, ότι υπάρχει συσχέτιση του ονόματος του Έσπερου (Αποσπερίτη) και του εσπερινού (σουρουπώματος), με το ότι ο ήλιος κατευθύνεται δυτικά για να …δύσει, εκεί όπου ήταν το νησί των Εσπερίδων.


 ...και πλουτίζει το πέλαγος
από την μυρωδίαν
των χρυσών κίτρων
 


Στους στίχους του Κάλβου είναι εμφανής ο συμβολισμός του Κίτρου σαν Ήλιου.
Για να τονίσει την παρουσία του και να κάνει εντονότερη σε μας την εικόνα, προσθέτει και την αίσθηση της όσφρησης.
Μ' αυτόν τον τρόπο, τον συνδέει άρρηκτα με την Ελληνική γη και τους καρπούς της.
Αντί να μιλήσει για τον ήλιο που απλώνεται πάνω στα κύματα, βάζει στη θέση του, συμβολικά, την μυρωδιά από το χρυσό εσπεριδοειδές! Πόσο υπέροχη σύλληψη, τι μεγαλείο εικόνας!

Και η λέξη κλειδί;
"Πλουτίζει".
Όχι μια απλή διασπορά επιφανείας, αλλά κάτι προσθετικό στην ουσία των πραγμάτων η ηλιακή παρουσία.

Και έρχονται οι στίχοι του Ελύτη να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν την εικόνα:


...μια μέρα θα δαγκάσεις μες στο νέο λεμόνι
και θ' αποδεσμεύσεις
τεράστιες ποσότητες ήλιου από μέσα του

Όχι απλώς το νέο λεμόνι, αλλά το μέσα του! Τονίζει το 'μες'.
(Άγουρο εξωτερικά αλλά πιο ώριμο από ποτέ εσωτερικά.)
Έτσι μόνο θα αποδεσμεύσεις τεράστιες ποσότητες ήλιου.

Η λέξη 'νέο' του Ελύτη, ως επιθετικός προσδιορισμός, δεν σημαίνει το άγουρο, αλλά το αναγεννημένο.
Τα εσπεριδοειδή εξωτερικά, όταν 'ωριμάσουν' έχουν το χρώμα του ήλιου.
Το νέο λεμόνι, αν και εσπεριδοειδές, μπορεί να φαίνεται πράσινο-άγουρο, αλλά είναι λόγω της αναγέννησης. Κρύβει πια μέσα του τον Ήλιο. Ενώ ο  Κάλβος, με τη λέξη 'χρυσό', του προσδίδει τις θεΐκές ιδιότητες του ευγενούς μετάλλου.

Ο χρυσός κατατάσσεται στα ευγενή μέταλλα. Σ' όλες τις θρησκείες είναι σύμβολο του Θείου και κοσμεί όλους τους ναούς. Όπως και ο Ήλιος. Και τα δύο είναι σύμβολα που έχουν σχέση με το θείο πυρ.
(Κατά μία ερμηνεία, το όνομα εσπερίδα-εσπέρια προέρχεται από τις λέξεις έσω+πυρ.) 

Ο ήλιος συμβολίζει, συν τοις άλλοις, και τη ζωή.
Το δένδρο όπου αναπτυσσόταν τα μήλα των εσπερίδων ήταν το δέντρο της ζωής.
Τα φρούτα αυτά συμβόλιζαν τον έρωτα. Την γενεσιουργό αιτία της ζωής.
Ο σπόρος των καρπών που φυτρώνει γίνεται πάλι δέντρο, σε έναν ατέρμονο κύκλο:
Ζωή-Έρωτας-Θάνατος.
Έχουμε λοιπόν, ένα χρυσό νέο (μόνο αφού ωριμάσει εσωτερικά ώστε να αναγεννηθεί), εσπεριδοειδές-ήλιο-Θεό και μέσα του τον έρωτα.


"Θεός αγάπη εστί!"
Άρρηκτα συνδεδεμένα το Θείο και η Αγάπη. Όταν φτάσεις στο ένα κατακτάς και το άλλο.
Όταν υπερβείς εαυτόν λόγω προσφοράς και αποποίησης του 'εγώ' στον έρωτα, τότε λάμπεις χαριστικά -όπως μέσω της αναγέννησης- από το φως του θείου!

Σύνη Αναστασιάδη: L' amour du soldat

Και να, τι λέει ο Κ. Αξελός για τον έρωτα στο βιβλίο του  
"Προς την Πλανητικήν Σκέψιν": 

Τι ζητάμε στον και από τον έρωτα;
Να φτάσουμε το Είναι μέσω του όντος

(παρ’ όλο που κανένα ον δεν θα μπορούσε να είναι το όλο και το άνοιγμα του είναι),
να φτάσουμε στην Ολότητα μέσω ενός από τα αποσπάσματά της

(που ποτέ δεν την εξαντλούν, παρ' όλο που την κάνουν παρούσα),
να φτάσουμε μια στιγμή Πληρότητας του Κόσμου

(μέσα σε έναν ιδιαίτερο κόσμο),να φτάσουμε στο Οικουμενικό μέσα και από το άτομο,
να φτάσουμε στην Επικοινωνία μέσα από τον διάλογο (κατά κανένα τρόπο πλήρη),
να φτάσουμε στην εκστατική έξοδο: το να είναι κανείς αληθινά, παύοντας να είναι, και έξω από τον εαυτό του, να βρίσκεται και να χάνεται...



Ο Πρεβελάκης μιλώντας για τον Σικελιανό: 


Μίλησα για ένα Σικελιανό που προσφερόταν στην κοινή θέα. Αλλά το κύριο βίωμά του, που υπήρξε ο έρωτας, δε φανερώθηκε παρά σε προνομιούχους αποδέκτες. Ο έρωτας είναι το μεγάλο μυστικό που ο άντρας παραδίδει στη γυναίκα της εκλογής του, ενώ για όλους τους άλλους το εμφανίζει μεταμφιεσμένο. Ο λόγος μας θα ήταν ελλιπής αν δεν αγγίζαμε αυτό το βασικό θέμα. 
Ο Σικελιανός λυτρωνόταν με τον έρωτα όσο τουλάχιστο με την ποίηση. Ο έρωτας ήτανε για κείνον όργανο ολικής γνώσης, μέσο υπέρβασης της μοίρας των θνητών και πρόσβασης στη θεότητα. Ο έρωτας για το θήλυ δεν αντιβάλλεται εδώ προς τον έρωτα της δημιουργίας. Οι δυο έρωτες έχουν κοινή ρίζα. Από τη συλλειτουργία τους μέσα στην ψυχή του Ποιητή παράγεται η διονυσιακή μέθη που εκμηδενίζει το εγώ και εξισώνει τη ζωή με το θάνατο. Ο Διγενής που πεθαίνει θέλει να πάρει μαζί του στον Κάτω Κόσμο τη Βδοκιά του.

 
Ο Α. Ρεμπό: 


Ο ποιητής κάνει τον εαυτό του οραματιστή μέσα από μια μακριά, απεριόριστη και συστηματική αποδιοργάνωση όλων των αισθήσεων. Όλες οι μορφές έρωτα, πόνου, τρέλας. Διερευνά τον εαυτό του, εξαντλεί μέσα του όλα τα δηλητήρια και διατηρεί την πεμπτουσία τους. Δοκιμασία ακατανόμαστη, όπου θα χρειαστεί τη μεγαλύτερη πίστη, την υπεράνθρωπη δύναμη, όπου θα γίνει αυτός μέσα απ’ όλους, ο μέγας σακάτης, ο μέγας αφορισμένος και ο υπέρτατος επιστήμων. Γιατί φτάνει το άγνωστο! 


Και ο Κάλβος στην "Ωδή προς τον Θάνατον":

 ο ήλιος κυκλοδίωκτος,
ως αράχνη, μ’ εδίπλωνε
και με’ φως και με’ θάνατον
ακαταπαύστως.
 



Η ολότητα στον έρωτα μέσα από την υπέρβαση προς το θείο.

Έρωτας, η αιτία συνένωσης των αντιθέτων.
Όπως φως και θάνατος, όπως μέρα και νύχτα, άρρεν και θήλυ.
Η διπολικότητα, απαραίτητη για τη δημιουργία και την ύπαρξη του κόσμου.
.
Πόλεμος πάντων πατήρ
Ηράκλειτος
.


Ζωή και θάνατος ακαταπαύστως!
Και οι εσώπυρες Εσπερίδες ήταν κόρες της νύχτας.
Μέσα από το σκοτάδι (μέσω θείου έρωτα;) γεννήθηκε η φώτιση.

Ο κήπος των Εσπερίδων βρισκόταν στη δύση. Παρ' όλο που τα χρυσά φρούτα εμπεριέχουν τόσο φως, βρίσκονται στο μέρος όπου κρύβεται ο ήλιος. Γιατί;
Ο ήλιος, που έχει κάνει ήδη το ταξίδι του στον ουρανό, έχει φανερωθεί, έχει εκδηλωθεί, αλλά παραμένει απόμακρος.
Επειδή δεν είναι κάτι άγνωστο αλλά μη αναγνωρίσιμο.

Βιάζεται η γνώση. Πρέπει να τη ζητήσεις, να προσπαθήσεις για να την αποκτήσεις.
Να την ψάξεις, να ταξιδέψεις μακριά, πέρα από τα χαρτογραφημένα όρια του εαυτού σου.
Να σπάσεις τη νομοτέλειά σου.
Να ξεπεράσεις αυτό που γεννήθηκες να είσαι.

Πού κατέληξαν τελικά τα "Μήλα των Εσπερίδων";
Ο Ηρακλής τα χάρισε στην θεά Αθηνά, εκπρόσωπο της Σοφίας.


Μια παρθένος να φυλάγει τα σύμβολα του έρωτα και της ζωής;
Μήπως επειδή μόνο με την αγνότητα και την καθαρότητα του πραγματικού έρωτα μπορείς να υπερβείς εαυτόν;

"Είναι κανείς από το μέρος της αθωότητας -λευκοφόρος την διάνοιαν, που λέει κι ο Ρωμανός- σε δύο περιπτώσεις: όταν δεν έχει φτάσει στο σημείο να υποψιασθεί καν το μαύρο, κι όταν το έχει διατρέξει ως την έσχατη άκρη του, έτσι που να πατήσει από το άλλο μέρος πάλι στο λευκό. Με πλήρη συνείδηση ότι όσα γνώρισε στο αναμεταξύ τού είναι απολύτως άχρηστα. Μιλώ πέραν από την ανάγκη και πάνω από την ανισότητα των πεπρωμένων."
(Οδ. Ελύτης-"Εν λευκώ")
Ο δρόμος των Εσπερίδων μας οδηγεί τελικά στη θεά της Σοφίας. Στο ίδιο αποτέλεσμα όπου οδηγεί ο δρόμος του θείου έρωτα και της εσωτερικής αναζήτησης.


"Είναι ανοιχτή για τον καθένας μας η Ιδιωτική του Οδός. Και όμως την ακολουθούν ελάχιστοι. Μερικοί, μόνον όταν συμβεί μία ή δύο φορές στη ζωή τους να είναι ερωτευμένοι. Οι υπόλοιποι ποτέ. Είναι αυτοί που αποχωρούν μια μέρα από τη ζωή χωρίς να έχουν πάρει καν είδηση τι τους συνέβει…" 
(Οδ. Ελύτης) 


Να, λοιπόν, που ο έρωτας, εξακοντίζει καμιά φορά τους ανθρώπους σε τέτοια υπέρβαση εαυτών, ώστε να δαγκάσουν, ακούσια, το χρυσό εσπεριδοειδές, το γεμάτο φως και μέσα από την πλήρωση της συνένωσης (όρα και: ανδρόγυνο, Πλάτωνας-Συμπόσιο), να τους οδηγήσει στη Σοφία...

Ποιος Έρωτας όμως; Η παρεξηγημένη αυτή δύναμη-λέξη που τόσο λίγο την γνωρίζουμε κατ' ουσίαν;
Ο διαφημιζόμενος και πολλά υποσχόμενος των καψούρικων τραγουδιών; Όπου κυριαρχεί το "εμείς" (εγώ+εσύ - έτσι διαχωριστικά με ένα συν στη μέση και πάντα, ασυνείδητα, πρώτα το εγώ) σαν ηχητικό ξεγέλασμα ανταλλαγής λέξεων και καταστάσεων;

Έρωτας: Η Τρίτη αρχή της γένεσης των κόσμων κατά τον Ησίοδο.
Η συνεκτική δύναμη που συνέχει με ζωή τα άτομα της ύλης και καθορίζει το ρυθμό, το μουσικό τους τόνο για να σχηματιστεί η μορφοποιημένη Αρμονία.
(Ν. Μαργιωρής)
.
.
William Bouguereau:
"The Abduction of Psyche"


Ποτέ, από την αρχή ως το τέλος, δεν καταλαβαίνουμε τον πάντα πολυδιάστατο, πολυσήμαντο και όλο ερωτηματικά έρωτα. Εκείνος είναι που μας καταλαμβάνει….


Δεν βλέπουμε καθαρά μέσα στον αστερισμό, όπου παράδοξα ενώνεται ο έρωτας του εαυτού μας, ο έρωτας του άλλου και ο έρωτας του έρωτα.
…Η ίδια η ώθηση μας ωθεί πολύ περισσότερο από ό,τι μας ελκύει το συγκεκριμένο ον.
(Κ. Αξελός)


Μια μέρα που ο Μαζνούν θρηνούσε τον έρωτά του, κάποιος έρχεται και του λέει:
- Μαζνούν, σταμάτα τους θρήνους διότι η Λέϊλα είναι εδώ. Βρίσκεται μπροστά στην πόρτα σου!
Ο Μαζνούν σηκώνει αμέσως το κεφάλι:
- Πες της να συνεχίσει το δρόμο της, γιατί η Λέϊλα θα με εμποδίσει για μια στιγμή να σκέφτομαι τον έρωτα της Λέϊλα.
Αλ-Αγκανί


Δεν αναφέρομαι στη δήθεν αγάπη, αλλά στην υπέρβαση του Εγώ.
Στην Αγάπη-Φως.
Ν' αποποιηθείς τον εαυτό σου για χάρη του άλλου, να γίνεις η καθαρή αγάπη της προσφοράς .



Κάποιος πήγε στην πόρτα του Αγαπημένου
και χτύπησε.
Μια φωνή ακούστηκε από μέσα:
"Ποιος είναι;".
Αυτός απάντησε: "Εγώ είμαι".
Η φωνή είπε: "Δεν υπάρχει χώρος για σένα και για μένα",
και η πόρτα έκλεισε γι' αυτόν.
Μετά από ένα χρόνο μόνωσης και στέρησης,
επέστρεψε και ξαναχτύπησε.
Μια φωνή από μέσα ρώτησε:
"Ποιος είναι;".
Ο άνθρωπος απάντησε: "Είμαι εσύ!".
Τότε η πόρτα άνοιξε γι' αυτόν.
(Τζαλαλουντίν Ρουμί - Η Πίστη Της Αγάπης)

 


Οκτάνα θα πει το "εγώ" "εσύ" να γίνεται
(και αντιστρόφως το" εσύ" " εγώ")
εις μίαν εκτόξευσιν ημερικήν, εις μίαν έξοδον λυτρωτικήν,
είς μίαν ένωσιν θεοτικήν, εις μίαν μέθεξιν υπέρτατην,
που ίσως αυτή να αποτελεί την Θείαν Χάριν,
το θαύμα του εντός και εκτός εαυτού,
κάθε φοράν που εν εκστάσει συντελείται.
 (Ανδρέας Εμπειρίκος) 


Έχουμε το ίδιο νόημα σε ένα φαινομενικά απλό ...δημώδες άσμα:
 (στίχοι Ν. Παπάζογλου)
Ένα κι ένα κάνουν δύο, λένε μες στο καφενείο
Μα εγώ, εγώ με σένα, ένα κι ένα κάνουν ένα
Ένα κι ένα κάνουν δύο, λένε στο μηχανουργείο
Μα εγώ, εγώ με σένα, Θεέ μου γίνομαι κανένα 

Κι αν δεν έρθει στον δρόμο μας ένας τέτοιος αφυπνιστικός έρωτας να μας πάρει στα φτερά του και να μας ανυψώσει χαριστικά ως το θείο και την υπέρβαση;
Τότε προχωράμε προς την αναγέννηση μέσω της επίπονης εσωτερικής οδού.
Μέσα από την συνεχή πάλη και την ανακάλυψη του εαυτού μας.
Μέσα από το κυριολεκτικό "γνώθι σ' αυτόν" σε όποιο βάθος του μπορούμε να φτάσουμε.
(Ο Γιουνγκ μιλά για "βαθύ κέντρο", το ψήγμα της ψυχής μέσα μας.)

Γιατί, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι:
"Ο νόμος που είμαι δεν θα με υποτάξει"
(Ελύτης-Μαρία Νεφέλη) 

Δεν αρκεί να ξέρω ότι στην έξοδο της σπηλιάς (όρα Πλάτωνα) υπάρχει Φως.
Ούτε απλώς να φλερτάρω μαζί του, λίγο από βόλεμα και συνήθεια στην καθεστηκυΐα τάξη του παλιού μου εαυτού, λίγο από ανασφάλεια, λίγο από ατολμία εφησυχάζοντας στην γνώριμη ασφάλεια.
Πρέπει να οπλιστώ με Πίστη και Θάρρος για να τα καταφέρω.
Να νικήσω το Φόβο του αγνώστου.
Να ξεβολευτώ από ό,τι νομίζω πως είμαι.
Γιατί ο νους ήδη πλανάται έξω.
Γιατί, αυτός που γύρευα Ε ί μ α ι! 
(Πραγματώνοντας, με μιας, όλες τις προσπάθειες των παρελθόντων χρόνων μου.)

Επειδή, ήδη υπάρχει εν δυνάμει μέσα μου η δυνατότητα να ξεφύγω από τη νομοτέλεια της ύπαρξής μου και να δημιουργήσω τον δικό μου αστερισμό πέρα από οποιαδήποτε χωροχρονική καθήλωση και επιρροή.
Γιατί, δεν γεννήθηκα για να είμαι, αλλά για να γίνω.
Γιατί δεν ζω για να βιώνω, αλλά για να υπερβαίνω.


"Ο μόνος δρόμος που μας απομένει τώρα είναι ο κίνδυνος
Προσοχή. Κανένας μην λιγοψυχήσει. Τα χέρια στο τιμόνι. Κιόλας ένα μηχάνημα δ ι ή γ η ν ο υ οξυγόνου φτάνει ως εμάς. Προσοχή. Θάρρος. Έφτασε ο καιρός να επαληθευτούμε. Τα χέρια στο τιμόνι. Πρόσω.
Πρόσω ήρεμα προς ΤΟ ΜΗ ΘΟΛΟΥΜΕΝΟΝ, ΤΟ ΕYΤΡΕΠΤΟΝ, ΤΟ ΓΥΜΝΟΝ, ΤΟ ΦΑΙΝΟΝ, ΤΟ ΑΥΤΩ ΚΑΤΑΛΗΠΤΟΝ, ΤΟ ΑΝΑΛΛΟΙΩΤΟΝ."
 

(Ελύτης-Ιδιωτική οδός) 


Ο μύθος των Εσπερίδων είναι ένας κώδικας, όπως όλοι οι μύθοι.
Ίσως να έξυσα κάτι από τη φλούδα του σε συνδυασμό με την εσωτερικότητα της ποίησης.
Μια φλούδα που μοσχομυρίζει με σκοπό να σου διεγείρει την επιθυμία να γευτείς ηδονικά τον καρπό.
Το εσώτερο των πραγμάτων, που όταν το δαγκώνεις αποδεσμεύεις τεράστιες ποσότητες ήλιου που φωτίζουν καλύτερα την ιδιωτική σου οδό…



Τείνω μ' όλους μου τους πόρους προς ένα -πώς να το πω;- περι-στρεφόμενο, εκθαμβωτικό ευ. Από το πώς δαγκώνω μέσα στο φρούτο
έως το πώς κοιτάζω απ' το παράθυρο αισθάνομαι να σχηματίζεται μια
ολόκληρη αλφαβήτα, που πασχίζω να βάλω σ' ενέργεια με την πρόθε-
ση ν' αρμόσω λέξεις ή φράσεις, και την απώτερη φιλοδοξία, ίαμβους
και τετράμετρα. Που σημαίνει: να συλλάβω και να πω έναν άλλο, δεύ-τερο κόσμο, που φτάνει πάντα πρώτος μέσα μου. 
(Ελύτης – Μικρός Ναυτίλος) 


Ήλιος-Ζωή-Έρωτας-Υπέρβαση-Θάνατος-Ολοκλήρωση-Σοφία…
Συγχωρήστε μου τις αυθαιρεσίες στην ερμηνεία.
Δυστυχώς, δεν είμαι φιλόλογος, ούτε κάτι σχετικό.
Προσπαθώ να αποκτήσω την μακαριότητα του "ουκ οίδα" αναζητώντας...




 Από τον εναρκτήριο λόγο του Νέλσον Μαντέλα το 1994: 
"Ο μεγαλύτερος μας φόβος δεν είναι μήπως είμαστε ανεπαρκείς.
Ο μεγαλύτερος μας φόβος είναι μήπως είμαστε δυνατοί πέρα από κάθε φαντασία.
Είναι το Φως μας, όχι το Σκοτάδι μας, που μας φοβίζει πιο πολύ.
Αναρωτιόμαστε, ποιος είμαι εγώ που είμαι καταπληκτικός, πανέμορφος, ταλαντούχος, θαυμάσιος;
Για την ακρίβεια, ποιος είσαι εσύ που ΔΕΝ είσαι όλα τούτα;…..
Όταν αφήνουμε το Φως μας να λάμψει, δίχως να το καταλαβαίνουμε,
επιτρέπουμε και σε άλλους να κάνουν το ίδιο.
Όταν απελευθερωνόμαστε από τους φόβους μας,
η παρουσία μας αυτόματα απελευθερώνει και άλλους."


 Υ.Γ.Είμαστε σαν τα πετραδάκια που πέφτουν σε μια λίμνη, λένε στην ανατολική σοφία.
Οι κύκλοι που θα κάνουμε επηρεάζουν το γύρω μας περιβάλλον. 

Πρόσω ήρεμα,
λοιπόν, προς το μη θολούμενον, το εύπτρεπτον, το γυμνόν, το φαίνον, το αυτώ καταληπτόν, το αναλλοίωτον.

.
Όταν ανακαλύψουμε τις μυστικές σχέσεις των εννοιών και τις περ-πατήσουμε σε βάθος θα βγούμε σ' ένα άλλου είδους ξέφωτο που είναιη Ποίηση. Και η Ποίηση πάντοτε είναι μία, όπως ένας είναι ο ουρα-νός. Το ζήτημα είναι από πού βλέπει κανείς τον ουρανό. 

(Ελύτης-Ο Μικρός Ναυτίλος)


Δεν άργησα να αντιληφθώ ότι και για τους ποιητές ισχύει αυτό εδώ: Ότι δηλαδή, δεν δημιουργούν με τη σοφία, αλλά με κάποιο φυσικό χάρισμα, με κάποια έμπνευση ανάλογη μ' εκείνη των μάντεων και των χρησμωδών. Γιατί πράγματι, αυτοί λένε πολλά και καλά, αλλά δεν γνωρίζουν τίποτα γι' αυτά που λένε. 
(Πλάτωνας - Απολογία Σωκράτους)



Αχ, αν οι ποιητές έστεργαν να ξαναγίνουν αυτό που ήταν άλλοτε: Μάντεις που μας λένε κάτι γι’ αυτό που μέλλει να συμβεί... Άμποτε να μας κάμουν να προαιστανθούμε εκπυρωμένους ουρανούς και γαλαξίες του ωραίου. Πού βρίσκεστε σεις, αστρονόμοι του ιδανικού; 
(Φρ. Νίτσε)


Η ποίηση, κατά το Γάλλο ποιητή Α. Ρεμπό:
οφείλει να εκφράζει άρρητα βιώματα, και μάλιστα ν’ αποβαίνει όργανο γνώσης των υπεραισθητών.Οι συμβολιστές των αρχών του αιώνα πίστεψαν και κείνοι, ότι ο ποιητής μετέχει σε εμπειρίες που άλλοτε ανήκαν στους μάντεις και τους μυστικούς. Η αποστολή του είναι να μεταδίδει άγνωστα φρικιάσματα από την επικοινωνία του με την υπερβατική πραγματικότητα.



Κατοίκησα μια χώρα που 'βγαινε από την άλλη, την πραγματική,όπως τ' όνειρο από τα γεγονότα της ζωής μου. Την είπα κι αυτήν
Ελλάδα και τη χάραξα πάνω στο χαρτί να τηνε βλέπω. Τόσο λίγηέμοιαζε· τόσο άπιαστη.Περνώντας ο καιρός όλο και τη δοκίμαζα: με κάτι ξαφνικούς σει-σμούς, κάτι παλιές καθαρόαιμες θύελλες. Άλλαζα θέση στα πράγμα-τα να τ' απαλλάξω από κάθε αξία. Μελετούσα τ' Ακοίμιστα και τηνΕρημική ν' αξιωθώ να φκιάνω λόφους καστανούς, μοναστηράκια,κρήνες. Ως κι ένα περιβόλι ολόκληρο έβγαλα γιομάτο εσπεριδοει-δή που μύριζαν Ηράκλειτο κι Αρχίλοχο. Μα 'ταν η ευωδία τόση πουφοβήθηκα. Κι έπιασα σιγά σιγά να δένω λόγια σαν διαμαντικά νατην καλύψω τη χώρα που αγαπούσα. Μην και κανείς ιδεί το κάλλος.Ή κι υποψιαστεί πως ίσως δεν υπάρχει. 
(Ελύτης - Μικρός Ναυτίλος)
.
.


Αφιερωμένο σε ένα πολυαγαπημένο πρόσωπο,
που μου δειξε
με το παράδειγμα της ύπαρξής του
τι είναι φως.
.
.
.
.
(C) Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η οποιαδήποτε οικειοποίηση του παραπάνω κειμένου χωρίς να γίνει εν γνώσει μου


posted on Τετάρτη, 5 Απριλίου 2006 7:05 μμ






 5  Σχόλια στην αρχική ανάρτηση:




Καταπληκτικο!
ζερο.
5/4/2006 7:16 μμ zero

----------------------------------------------------------

Έχουν ειπωθεί πολλά για την ποίηση και κανένας ορισμός δεν μπορεί να αγκαλιάσει πλήρως την έννοια και τις λειτουργίες της.
Με αφορμή τον πρόλογο σου για το τι είναι οι ποιητές είπα να σου παραθέσω τα εξής:
.
"How vain it is to sit down to write when you have not stood up to live" (H.D. Thoreau)
Πόσο μάταιο είναι να καθίσεις να γράψεις, εάν δεν έχεις σηκωθεί πρώτα για να ζήσεις!
.
"If poetry does not come naturally as the leaves to a tree, it had better not come at all." (J. Keats)
.Εάν η ποίηση δεν έρθει με φυσικό τρόπο, όπως τα φύλλα σε ένα δέντρο, τότε καλύτερα να μην έρθει καθόλου
.
"I have nothing to say and I'm saying it and that's poetry" (j. Cage)
Δεν έχω τίποτα να πω και το λέω και αυτό είναι ποίηση
.
"science is for those who learn, poetry is for those who know" (J. Roux)
Η επιστήμη είναι γι αυτούς που μαθαίνουν, η ποίηση γι αυτούς που γνωρίζουν
.
"Poetry is a way of taking life by the throat" (R. Frost)
Η ποίηση είναι ένας τρόπος να πιάνεις τη ζωή από το λαιμό
5/4/2006 10:04 μμ
Montresor

----------------------------------------------------------


Έξοχο - μπράβο!
Στους ορισμούς της Montresor, προσθέτω έναν στίχο του Archibald McLeigh:
A poem should not mean
but be.
Καλημέρες!6/4/2006 8:25 πμ Λίτσα


----------------------------------------------------------

thanks sweetheart :))))
6/4/2006 12:04 μμ flou-

---------------------------------------------------------

Ευχαριστώ Ζερο, Μοντρεσορ, Λίτσα.
Αν και θα προτιμούσα κριτικά σχόλια, ιδίως από τους "γνωρίζοντες".
.
Φλουφλάκι μη χάνεσαι! Να σε βλέπουμε!
6/4/2006 4:05 μμ Kyklodiwkton



=============================================

Εκ των υστέρων

Προχθές το μεσημεράκι ήρθε συντετριμμένη από τα προβλήματά της μια φίλη-αδερφή.
Για να την παρηγορήσω πήρα να της διαβάζω ανάλογα κομμάτια από το παραπάνω κείμενο.

-Αχ, υπογράμμισέ το μου αυτό.., κι αυτό… δώστο μου να το διαβάσω στον Φ μου. Να 'ταν εδώ να τα 'λεγες σ' αυτόν...

Ο Φ είναι ο γιός της. Μελαγχολικός, απελπισμένος κι απογοητευμένος, κλεισμένος στον εαυτό του το τελευταίο διάστημα. Περνάνε διάφορα στην οικογένεια...
Σα να πήρε λίγο κουράγιο. Σα να φωτίστηκε λίγο η σκέψη της.
Αλλά η δική μου ικανοποίηση ότι μπόρεσα να της προσφέρω -έστω κάτι λίγο- έγερνε περισσότερο στη ζυγαριά.

Σήμερα σκεφτόμουν, ότι μερικοί άνθρωποι μπαίνουν στη ζωή μας για να μας διδάξουν τη χαρά της προσφοράς.
Όχι για να πιστώσουμε εγωιστικά και επαρμένα τον εαυτό μας πως "έδωσε".
Αλλά για να γεμίσουμε από κείνη τη ταπεινά μοναδική πληρότητα της αγάπης του πλησίον.

Συνήθως όταν "προσφέρω", πάντα βγαίνω λειψή στο ζύγισμα.
Άσχετα αν αυτό που δίνω είναι χρήσιμο στον άλλο και ακούω ευχαριστίες.
Μέσα μου με τρώει το τι θα μπορούσα να κάνω και δεν έκανα.
Μέσα μου με τρώει το ότι έβαλα πρώτα τον εαυτό μου κι έδωσα απ' το περίσσευμα κι όχι απ' το υστέρημα μου.
Μέσα μου με τρώει η τσιγκουνιά, μη ορατή στον άλλο που με νομίζει γενναιόδωρη.
Γι αυτό όταν μου λένε πόσο καλή είμαι σκύβω από ντροπή το κεφάλι.
Κι αν τύχει ποτέ καμιά φορά να το αποδεχθώ, η έπαρση του 'εγώ' εξανεμίζει την προσφορά.
Description: hit counters



Πέμπτη 13 Απριλίου 2006

Γραμματική

Τα εις –μενος, -μένη
επικυρώνονται από ρήματα
με διάθεση ενεργητική και πάθος

Τα εις -μένω
επιχρίζονται από στατικότητα

Τα εις –ουμε
-συνήθως-
λιχνίζονται από απουσία

(13/4/2006)



Sidsel Endresen, Bugge Wesseltoft - Try









Σάββατο 8 Απριλίου 2006

Έμπνευση

Μιλούσα χθες, με (τοπικά) γνωστό ζωγράφο για κάποιους πίνακές του.
"Πώς το είπες αυτό; Ξαναπέστο να το λέω για αυτόν τον πίνακα, όταν με ρωτάνε", μου λέει σε κάποια στιγμή.

Προσπαθούσα να του εξηγήσω, πως από τη στιγμή που ένα καλλιτεχνικό έργο "παραδίδεται" στο κοινό, η ερμηνεία του αφήνεται στην υποκειμενικότητα του αποδέκτη που ίσως να βλέπει κάτι που δε θα έβλεπε κάποιος άλλος
Μου είπε πως κι αυτός, όταν ζωγράφιζε, είχε ακριβώς αυτήν την εικόνα, αλλά δεν μπορούσε να την ερμηνεύσει με λέξεις.
"Πες μου να μαθαίνω κι εγώ για τους πίνακές μου", μου είπε αργότερα κατά λέξη. "Αυτό που συλλαμβάνω είναι μόνο η εικόνα, όχι η ερμηνεία της".

Κι έτσι, αρχίσαμε μια συζήτηση για την σύλληψη και την έκφραση των έργων του, μέχρι να αποτυπωθεί στο ορατό σε μας αποτέλεσμα.



Αυτό είναι η έμπνευση λοιπόν. Ετυμολογικά: Εντός+Πνεύμα.

Τη στιγμή, όπου ο καλλιτέχνης δεν είναι μόνο ο εαυτός του, αλλά έχει και την ευαισθησία, μέσα από την ασυνείδητη υπέρβαση, να γίνει αποδέκτης και εκφραστής του Όλου.
"Σα να είναι πεταλούδες που απλώνω το χέρι και τις πιάνω", μου είπε για τις εικόνες που έχει, πριν μετατρέψει κάποια σε πίνακα.

Κάποτε, ο γνωστός συνθέτης Θανάσης Παπακωνσταντίνου, μας είχε πει ακριβώς το ίδιο: "Ντρέπομαι να λέω πως οι συνθέσεις που δημιουργώ είναι δικές μου. Μου δίνουν συγχαρητήρια και δεν ξέρω αν πρέπει να πω ευχαριστώ. Νοιώθω πως από κάπου αλλού μου έρχονται κι εγώ απλώς τις εκφράζω!".


Πολύ παλιά, είχα γράψει το:
"Αρνούμαι να βάλω φυτά στο μπαλκόνι μου
Για να ζω στην ψευδαίσθηση του κήπου
"


Χρόνια αργότερα, διάβασα από την Κ. Δημουλά το:
"Eγώ λουλούδια δεν εκτρέφω στο μπαλκόνι μου.
Bάσκανος μίμηση ολόγυρα με ξεραίνει
"


Οποία συμπτωματική ομοιότης!


Στην ταινία "Μπλε", από την τριλογία του Κισλόφσκι, σε κάποια σκηνή, η ηρωίδα κάθεται σε ένα καφέ συνομιλώντας με ένας φίλο της. Τυχαία, ακούει απ' έξω έναν πλανόδιο μουσικό, να παίζει το βασικό μοτίβο της μεγαλειώδους σύνθεσής της που δεν άκουσε ποτέ κανείς και είχε καταστρέψει.
Γεμάτη περιέργεια, τον ρωτάει πού άκουσε αυτό που παίζει κι εκείνος απαντάει πως είναι απλά ένας μουσικός που αυτοσχεδιάζει... (ή κάπως έτσι - πάει πολύς καιρός που την είδα και δεν θυμάμαι ακριβώς τους διαλόγους).
Ο Κισλόφσκι εξηγεί, ότι επίτηδες έβαλε αυτήν τη σκηνή, για να δείξει πως όλα ίπτανται ήδη γύρω μας κι εμείς απλώνουμε το χέρι και τα οικειοποιούμαστε.

Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει να είμαστε έτοιμοι σαν άτομα. Κατά πρώτον, ευαισθητοποιημένοι, ανοιχτοί νοητικά και υπεραισθητικά θα έλεγα και κατά δεύτερον, να έχουμε την κατάλληλη συγκέντρωση και προσοχή (συνειδητά ή ασυνείδητα) εκείνη τη στιγμή, για να συλλάβουμε την έμπνευση.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, εφ' όσον ζούμε μέσα σε έναν υλικό κόσμο, όσο ασύλληπτα και αμέτρητα και να είναι τα όριά του, είναι εξ ορισμού περιορισμένος. 
Είναι η θνητότητα στη φύση της ύλης (όχι με την έννοια του γνωστού θανάτου, μια και η ύλη όπως ξέρουμε απλώς αλλάζει ενεργειακή μορφή).
Όλες μας οι εκδηλώσεις, με όσο λεπτά ενεργειακά πεδία και να "υπάρχουν" στον χωροχρόνο, όσο και να μοιάζουν μη αισθητηριακά ανιχνεύσιμες στην περιορισμένη αντίληψή μας, δεν παύουν να αποτελούν εκφάνσεις της ύλης.
Σα να λέμε, πως όλα συνεχίζουν να υπάρχουν γύρω μας και τίποτε δεν χάνεται ποτέ. Οι σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας, όλα είναι μορφές ύλης. 

Κάπως έτσι, εξηγώ την (ταυτόχρονη ή μη) σύλληψη ίδιων ιδεών από διαφορετικούς, άσχετους μεταξύ τους, ανθρώπους. Στο περιορισμένο της ύλης και στην ανακύκλωση της ενεργειακής μορφής της.
Εκτός, αν είναι θέμα αταβιστικής προπτωτικής μνήμης, που ψάχνει τρόπο να εκδηλωθεί, μυστικά ενσωματωμένη μέσα στο ψήγμα της ψυχής που έχουμε μέσα μας.
Ω, ανοίγω άλλο θέμα… και έτσι θα το αφήσω, (ανοιχτό) προς το παρόν…


posted on Σάββατο, 8 Απριλίου 2006 5:36 μμ




 20 Σχόλια στην αρχική ανάρτηση:


Ο Μπορχες ειχε πει καποια στιγμη οτι ολα εχουν ειπωθει και πως εμεις απλα τα επαναλαμβανομαστε.
Τιποτα δεν ειναι δικο μας γιατι τιποτα απο οσα εχουμε κανει δεν ειναι αποκλειστικα δικο μας δημιουργημα.
Δεν ειμαστε αυτοδημιουργητοι, ειμαστε δημιουργιες των παντων.
Ειμαι οσα εχω διαβασει,οσοι εχω γνωρισει,οσα εχω δει, εχω ακουσει και εχω συναντησει.
Ειμαστε τα παντα στις αντιδρασεις των ερεθισματων και το τιποτα στο μηδεν.
Ειμαστε οι αντιδρασεις σε ενα μικρο κοσμο ερεθισματων.
Οποτε ειναι λογικο να συμπιπτουμε σε αρκετα..
Αυτος που εχει την αισθηση οτι κατι ειναι δικο του ειναι γελασμενος.
Καθε δημιουργια ανηκει σε οσους εχουν επηρεασει τον καλλιτεχνη.
Ο καλλιτεχνης απλα καταφερε και συγκεντρωσε την επιροη αυτη σε μια δημιουργια
8/4/2006 6:13 μμ Morpheus


----------------------------------------------------------------------

Να συμπληρωσω οτι καθε εργο προφανως και εχει διαφορετικη σημασια για τον καθενα.
Ο καλλιτεχνης μπορει να εχει επηρεαστει απο διαφορους παραγοντες κατα την δημιουργια.
Ειναι λαθος να προσπαθουμε να ερμηνευσουμε ενα εργο.
Ενα εργο τεχνης δεν εχει συγκεκριμενη ερμηνεια κατα την αποψη μου. Η ερμηνεια του ειναι διαφορετικη για τον καθενα και εξαρταται απο τις εμπειριες του καθενος.
Οποτε ειναι λαθος να προσπαθουμε να αναλυσουμε ενα εργο τεχνης.
Ενα εργο τεχνης δεν το αναλυεις, το αφηνεις απλα να σε ταξιδεψει σε κοσμους που εχουν πλασει οι αναμνησεις σου και οι εμπειριες σου
8/4/2006 6:22 μμ Morpheus

----------------------------------------------------------------------


Πολύ ενδιαφέρον θέμα, με πολλά υποθέματα!..
Υπάρχει μια άποψη που λέει ότι η γνώση είναι παγκόσμια και διαχρονική. Υπάρχει διάχυτη στο περιβάλλον, ή αλλιώς στο DNA όλων των ανθρώπων.
Κάποιοι έχουν πιο ευαίσθητους "δέκτες" και συλλαμβάνουν τις πληροφορίες, ενώ οι υπόλοιποι, αν και κολυμπάνε μέσα στον ίδιο ωκεανό των γνώσεων, δεν έχουν την ικανότητα να τις κάνουν δικές τους. Επίσης, ορισμένοι από εκείνους που μπορούν να συλλαμβάνουν τις γνώσεις, έχουν την επιπλέον ικανότητα να τις χρησιμοποιούν ως "υλικά" για να χτίσουν κάτι δικό τους, να προχωρήσουν παραπέρα την εξέλιξη και να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές αυτές τις εμπλουτισμένες πληροφορίες.
Οσοι συνδυάζουν την ικανότητα της αφομοίωσης των γνώσεων και της δημιουργικής αξιοποίησής τους, είναι τα σπουδαία μυαλά, οι εμπνευσμένοι άνθρωποι, εκείνοι που κάνουν τον ανθρώπινο πολιτισμό, να κινείται και να αναπτύσσεται...
Με αφορμή το κείμενό σου, θυμήθηκα και κάτι που είχε πει ο Μιχαήλ Αγγελος: "Βλέπω το άγαλμα μέσα στο μάρμαρο, το μόνο που κάνω είναι να το ελευθερώσω από τα περιττά κομμάτια"...
Νομίζω ότι είναι σχετικό... Εννοεί ότι το καλλιτεχνικό έργο υπάρχει έτσι κι αλλιώς. Χρειάζεται απλά να βρεθεί ο ικανός άνθρωπος ο οποίος θα μπορέσει να το κάνει να "εμφανιστεί", να το ελευθερώσει και να επιτρέψει και στους άλλους να το δουν!..
8/4/2006 6:32 μμ geros

----------------------------------------------------------------------


 Έθεσες πολλά θέματα, Kyklodiwktonn - και όλα ενδιαφέροντα.
Και λες και ήταν για να επαληθευτεί η βασική σου πρόταση, διαβάζοντας το κείμενό σου, σκέφτηκα τη φράση που είπε κάποιος (δεν θυμόμουν ποιος) ότι όταν φτιάχνει αγάλματα, απλώς αποκαλύπτει τη μορφή που είναι κρυμμένη στην πέτρα.
Διαβάζοντας τα σχόλια είδα ότι το ίδιο ακριβώς σου σημειώνει ο Geros.
Δεν συμφωνώ, Μοrpheus, ότι ένα έργο δεν πρέπει να ερμηνεύεται (με το πρέπει έχω πρόβλημα).
Συχνά, ακόμη και το ταξίδι, η αντίδραση η συναισθηματική είναι ένα είδος ερμηνείας. Έχεις δίκιο όμως ότι καθένας μας δίνει τη δική του ερμηνεία στο έργο, που πάντως δεν πρέπει να αποδίσεται στις όποιες προθέσεις του καλλιτέχνη.
Φυσικά, δεν ισχυρίζομαι ότι τα έργα έχουν απεριόριστες ερμηνείες, με την έννοια ότι δεν μπορείς να "τραβήξεις" από τα μαλλιά ένα έργο, για να πεί αυτό που θες εσύ (ειδικά στην περίπτωση της λογοτεχνίας).
Άντε, καλό σ/κ.
8/4/2006 6:52 μμ Λίτσα

----------------------------------------------------------------------


Με το δεν πρεπει να ερμηνευεται εννοω πως δεν πρεπει να δινουμε μια στανταρ ερμηνεια σε κατι.
Προφανως ο καλλιτεχνης το δημιουργησε επηρεασμενος απο κατι.
Το θεμα ομως δεν ειναι να ανακαλυψουμε τι σημαινει το εργο για τον καλλιτεχνη.
Το θεμα ειναι να ανακαλυψουμε τι σημαινει για εμας.
Αυτο εννοουσα :)
8/4/2006 6:57 μμ Morpheus

----------------------------------------------------------------------


Ένα έργο τέχνης παρ'οτι είναι ένα υλικό προιόν ξεπερνά τους περιορισμούς της ύλης και γίνεται ένα πνευματικό γεγονός. Ξεφεύγει απο το δημιουργό του και γίνεται η αντανάκλαση των κοινωνικών, ιδεολογικών και συναισθηματικών συνθηκών κάτω απο τις οποίες δημιουργήθηκε.
Συμφωνώ με το Μorpheus ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη ερμηνεία σ' ένα έργο τέχνης γιατί αυτό ζει ανεξάρτητο και ο καθένας μπορεί να διαβάσει καινούργια πράγματα σ' αυτό. Μπορεί να είναι αισθητικά αποδεκτό και να ευαισθητοποιεί μόνο την όραση σε κάποιον, αλλά μπορεί να γίνει και βαθιά ποιητικό για κάποιον άλλο, διεγείροντας τη νόηση.
8/4/2006 7:48 μμ prokas


----------------------------------------------------------------------


Καθώς οι φίλτατοι συνbloggers τα είπαν όλα πολύ ωραία και καλά, το μόνο που έχω να συμπληρώσω είναι οτι η τηλεπάθεια έχει εξηγηθεί με αυτό που αναφέρεις περι συμπαντικής ενέργειας, ίσως για αυτό τυχαίνει κάποιοι να έχουν παρόμοια έμπνευση.
8/4/2006 10:32 μμ Montresor


----------------------------------------------------------------------


Morpheus, geros, Λίτσα, prokas, Montresor, σας ευχαριστώ για τα σχόλιά σας.

Σαν μια μικρή ανακεφαλαίωση:
Αυτό που θεωρούμε γνώση, ήδη προϋπάρχει και έγκειται στην ατομική ευαισθησία του καθενός να το συλλάβει και πολύ περισσότερο (όπως επισήμανε και ο γέρος), στο ταλέντο του να το αποδώσει με υλική μορφή φέρουσα μηνύματα (ή να το χρησιμοποιήσει για περαιτέρω εξέλιξη).
Από κει και πέρα, ο καθένας, κάνει υποκειμενικά δικό του το έργο, μέσω των ερμηνειών ή των αισθημάτων που θα προβάλει πάνω του.
Πολλές φορές, αυτό που εκπέμπει κάποιο έργο τέχνης, ξεπερνάει και τον ίδιο τον καλλιτέχνη, γιατί κρύβει μέσα του πολύ περισσότερα από όσα ο ίδιος αποτύπωσε συνειδητά.

Καλή σας μέρα!
9/4/2006 6:18 πμ Kyklodiwkton


----------------------------------------------------------------------


Και τι σύμπτωση! το Art Quote of the Day είναι το εξής:
I've written some poetry I don't understand myself.
(Carl Sandburg)
9/4/2006 6:53 πμ Kyklodiwkton


----------------------------------------------------------------------


καλημέρα Kyklodiwkton... τα είπες όλα... όμορφο θέμα επέλεξες...χαίρομαι ιδιαίτερα...
"Σα να λέμε, πως όλα συνεχίζουν να υπάρχουν γύρω μας και τίποτε δεν χάνεται ποτέ.
Οι σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας..."
9/4/2006 12:09 μμ nimbus



----------------------------------------------------------------------


Morpheus, μετά την εξήγηση, συμφωνώ και προσυπογράφω.

9/4/2006 1:12 μμ Λίτσα


----------------------------------------------------------------------


MALISTA!!!!

10/4/2006 2:40 μμ Betty


----------------------------------------------------------------------


basika nomizw oti an theloume na lusoume to problima tou an ena ergo texnis prepei na ermineyetai h oxi.. prepei na pame ena bhma pio prin sto ti apotelei texni (to opoio einai pragmatika megalo thema ).
Den symfwnw pantws sto na afinoume ta erga texnis MONO na mas taksidepsoun mesa apo thn diki mas ypostasi san proswpikothtes.Einai enas yperoxos mathimatikos grifos to na prospatheis na katalabeis to ti eixe sto myalo tou kapoios pou se entupwsiase kai se aggikse (polles fores bebaia einai alyto problima).
allwste to na prospathiseis na katalabeis to ergo kapoiou pou thaymazeis se paei ena bhma parapera sou dinei mia kainouria empeiria kai sou dinei kainouries ptyxes se sxesh me to na niwseis aplws h na anabiwseis anamniseis-geyseis-eikones stis opoies se parapempei.Allwste ena ergo texnis mporei na apotelei ena "egwistiko" tropo gia enan dhmiourgo na dhlwsei thn parousia tou sto paron kai sto melon.. enas tropos na pei "THELW na me thymountai,thelw na prospathoun na mathoun poios eimai,thelw na entypwsiastoun toso pou na prospathoun na katalaboun pws skeftika kai pws eniwsa.
an paroume gia paradeigma thn gkouernika tou picasso.. pisteyw oti einai ena ergo to opoio o kallitexnis den ithele aplws na to doun kai na to ermineysoun o kathenas me diaforetiko kai adiaforo tropo. eixe shmasia gi ayton na katalaboume oti htan o ponos tou gia ton polemo sthn patrida tou,ithele na thymountai meta apo xronia oti AYTON ,TOTE ton eixe pligwsei poly.
16/4/2006 6:14 πμ Di


----------------------------------------------------------------------


(Είναι αλήθεια ότι με δυσκόλεψε Di η λατινική γραφή στο κείμενό σου. Την έχω ξεσυνηθίσει)

Δεν νομίζω να είπαμε ότι αφήνουμε τα έργα τέχνης να ερμηνεύονται ΜΟΝΟ από μας. Δεν παρακάμπτουμε τον αρχικό σκοπό του καλλιτέχνη στην ερμηνευτική μας προσέγγιση, αλλά (όπως είπε η Λίτσα), ούτε και τραβάμε από τα μαλλιά την ερμηνεία για να την κατευθύνουμε κατά το δοκούν.
Ο εμφανής σκοπός (ή ο αφανής σημαίνων σε άλλες περιπτώσεις), που προσδίδει αρχικά ο καλλιτέχνης, θα είναι το πλαίσιο, η βάση, για όποια οικειοποίηση της ερμηνείας.
Κι ας μην ξεχνάμε ότι ή ομορφιά είναι ΓΝΩΣΗ. Για να την καταλάβεις σε βάθος πρέπει να γνωρίζεις. Άλλο να αφήνεσαι απλώς να αισθανθείς, κι άλλο να ξέρεις από τεχνοτροπίες, συμβολισμούς, λεπτομέρειες για τις συνθήκες που δημιουργήθηκε κάποιο έργο ή για τον ίδιο τον καλλιτέχνη, για το κοινωνικοπολιτικό κλίμα της εποχής... και πολλά άλλα.
Και δε μιλώ μόνο για ζωγραφική ή τέχνη, αλλά για τα πάντα. Αλλιώς εκτιμάς ένα σονέτο του Μαβίλη, αλλιώς τον πουαντιγισμό του Σερά, αλλιώς τον έναστρο ουρανό άν ξέρεις τα ονόματα των άστρων, αλλιώς το διαμαντένιο δαχτυλίδι στην ολική έκλειψη του ηλίου, αλλιώς τα ασήμαντα λουλουδάκια ή χορταράκια αν ξέρεις τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, αλλιώς τα πάντα γύρω σου.
Η γνώση προσδίδει άλλες διαστάσεις προσέγγισης για το κάθε τι.
Αν δεν ξέραμε το ιστορικό υπόβαθρο της Γκερνίκας, όπως επισήμανες, ίσως να μην είχε και τόση μεγάλη αξία σαν πίνακας, (πέρα του ότι είναι έργο του διάσημου καλλιτέχνη).
Το πολυ-πολύ να τον ιδιοποιούνταν κάποιοι εσχατολόγοι...

22/4/2006 1:31 μμ Kyklodiwkton


----------------------------------------------------------------------


Ω, Μούσα, έννεπέ μοι...(ποστ-δέηση)


----------------------------------------------------------------------


Πολυτρόπως καλή μου!(μετα-απάντηση) ;)


----------------------------------------------------------------------


Στα αλήθεια τώρα, μου συμβαίνει άπειρες φορές και εκπλήσσσομαι. Μετά έρχομαι σε δύσκολη θέση γιατί άντε να αποδείξεις σε κάποιους ότι δεν είσαι ελέφαντας.
Μου έτυχε να γράψω κάτι για ένα περιοδικό, ένα κείμενο και μετά από πολύ καιρό πέφτω πάνω σε ένα κείμενο του Θεοδωρακόπουλου που είχε ένα κομμάτι περιγραφής σαν το δικό μου. Τρελλάθηκα και μόνο στη σκέψη ότι μπορεί κάποιος να το σκεφθεί μόνο, όχι και να μου το πεί, για λογοκλοπή..
Άσε την έμπνευση ..


----------------------------------------------------------------------


Έτσι είναι Κατερίνα.
Κι εγώ έχω σταματήσει να γράφω κάτι, κι ένας λόγος είναι ότι ήδη η ιδέα μου -που τη νόμιζα μοναδική- έχει εκδοθεί από κάποιον άλλον.
Άντε να αποδείξω ότι δεν...
Καλημέρα!


----------------------------------------------------------------------


ΟΜΟΡΦΟ ΠΡΑΓΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ Η ΟΙΚΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΑΛΛΑ.. ΑΞΙΖΕΙ
ΑΠΟ ΤΑ ΩΡΑΙΟΤΕΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΧΩ ΔΙΑΒΑΣΕΙ..
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ..
26 May, 2006 18:33  ΣΥΝΝΕΦΑΚΙ


----------------------------------------------------------------------


Κυκλοδίωκτον said... Να 'σαι καλά συννεφάκι :)