Κυριακή 17 Φεβρουαρίου 2008

Το Θείο Τραγί - Δεύτερο Μέρος

.
(Σημείωση: Για να μην προκληθεί σύγχυση κειμένων, έβαλα διαφορετικά χρώματα. Με καφέ γραμματοσειρά τα κείμενα του Σκαρίμπα, με γκρίζα οι παραθέσεις από τον Λιαντίνη και με μαύρη οι δικοί μου σχολιασμοί.)



Παίρνοντας αυτόκλητα τη σκυτάλη από τον Μιλτιάδη Θαλασσινό, συνεχίζω -μέσα από το αφιέρωμά μου στον Σκαρίμπα- περί ηθικής :

"Ο τίμιος, είναι τίμιος όχι γιατί πράγματι είναι τέτοιος, αλλά γιατί, καπάτσο κι επιτήδειο δεν τον έχει μαγκώσει του ποινικού νόμου η τσιμπίδα. Μάλιστα, όχι σπάνια, τόσην η τιμιότητά του έχει αυθεντία, που μπορεί να ποιεί εκ του ασφαλούς κάθε ατιμία χωρίς το φόβο των χειροπέδων και του Νόμου. Ποιος θα τόλμαε να τον έλεγε άτιμον αυτόν, χωρίς ο ίδιος να πάει σηκωτός στις φυλακές; Ο υβρισθείς είναι "ανώτερος υπονοιών!" Παίζει την τιμή, την αρετή και τα αποδέλοιπα στα χέρια του όπως κάθε παιδούλα μας – τις κούκλες. Τις ντύνει, τις χτενίζει, τις γιορτάζει, και καθιστές στο καροτσάκι τους τις σουλατσαίρνει στην πλατεία. Να τις δουν, να τις χαρούν, να τις θαμάξουνε οι μη έχοντες… τόσες τιμές και αρετές και "υπεράνω υπονοιών" τους!
Και έχουμε πολλές και τουρλου-τουρλού τιμές.
Πρώτον και χειρότερη την τιμή της συζύγου μας. Ακολουθεί η τιμή της παλλακίδας μας και έπεται η τιμή της αδερφής μας.
Τα ζώα δεν έχουν ιδέαν περί ταύτα. Κατά τούτο υπερέχομεν εμείς οι ξεπατωτές των μαύρων της Αφρικής και των γυναικόπεδων της Χιροσίμας και του Ναγκασάκι…

Τα θηρία είναι αφίλια αναμεταξύ τους, ωστόσο είναι φιλικά στο περιβάλλον τους και γενικά στην όλη φύση. Τρων καμμιά φορά και κάναν άνθρωπο αλλά (το ξαναλέμε) με τα δόντια, κι όχι με την μαχαιροβγάλτα ηθική και την αρετολογία των ανθρώπων.
Αυτό (=το πάσα τρώειν τους) τους το επιβάλλει "ο νόμος της ζούγκλας" – ο λεγόμενος η ανάγκη της επιούσιας ύπαρξής τους. Ευθύς μόλις χορτάσουν μνέσκουν εφήσυχα, μακάρια και πράα. Μέχρις ότου ξαναπεινάσουν, ποτέ δεν επιτίθενται, εκτός αν κινδυνεύσουν. Μάλιστα απομακρύνονται ανόρεχτα σε τυχόν εμφάνιση ανθρώπου. Γιατί πιστεύουν… στα φαντάσματα. Γιατί, πικρότατη της α ζ ο υ γ κ λ ί α ς του, αυτά έχουν την πείρα.
Δεν συμβαίνουν όπως στα θηρία, τα ίδια ταύτα με τον άνθρωπο. Ο φουκαράς αυτός, δεν νοιώθει τίποτα. Αγνοεί τα πάντα και σαν τα ψάρια, βλέπει ε π ί π ε δ ο τον κόσμο (στη μια μόνο διάσταση) να πούμε σαν μια φωτογραφία. Το να σκεφτεί, είναι σ' αυτόν ό,τι σε μια μαϊμού να παίξει (και δη με νότες) … βιολεντζέλο!
Λέει: "ο νόμος της ζούγκλας" κι εννοεί –ο απελέκητος- κάτι το άδικο, το ατιμωτικό και αποτρόπαιο! Ντιπ δεν γροικάει ότι όχι τα θεριά, αλλά ακριβώς αυτός παραλογίζεται εφεύραντας τη λογική και τα καπέλλα…
Το ότι η γουστέρα παραμονεύει το πουλί (αχ το πουλάκι!) όχι ως "μη υγιώς σκεπτόμενον", αλλά να το φάει κι επιβιώσει, το θεωρεί αυτός δολοφονία. Παρά να παίξει κείνη η μαϊμού καμιά ρομάνς στο βιολεντζέλο, κάλιο να, με… τις βιολεντζελιές της να τον άρχιζε αυτόν τον κύριο με τον Πίλο! … Οφρύξας τα μαλλιά και χύσας στις ποδιές, ά σ π ρ α τα μάτια των παιδιών της Χιροσίμα, έλεγε τη γουστέρα δολοφόνισσα, που έφαγε το επιούσιό της σπουργιτάκι! Πού είναι στα αλήθεια αυτή η ζούγκλα και ο νόμος της; Στ' άγρια δάση κι τις έρημους; Στα "άλογα" ζώα και τα θεριά;
Έτσι κατάντησε παν το λογικό νάναι ανήθικο (μια και, κ α ι την "αφηρημενολογία" εφευρήκαμε) και παν το αληθινό, νάναι απάτη –πράγματα και τα δυο ολότελα άγνωστα στους (ειπείν με) αγριόγατους, στις λεοπάρδαλες, ή στους ψύλλους.
Και, (απίστευτο ειπείν) τα τόσο απλά και κραυγαλέα αυτά πράγματα, δεν τα εννοεί, και δεν τα ξέρει ο άνθρωπός μας. Ούτε οι ακαδημαϊκοί, ούτε οι προφέσσορες τα σκέφτηκαν – αυτοί που καμαρώνουν πως είναι της γης το άλας!"
(Γ. Σκαρίμπας)
Κι αν δεν καταλάβατε τι θέλει να πει ο Μπάρμπα-Γιάννης, συμπληρώνω με ένα ακόμη απόσπασμα:

"Ένα λευκό τσακάλι κυνηγά ένα λευκό λαγουδάκι. Στις απέραντες χιονισμένες στέπες του Καναδά. Το σαρκοβόρο είναι πεινασμένο και άγριο ως την άκρη των νυχιών κι ως την άκρη της τρίχας του. Το λαγουδάκι το αλαλιάζει τρελός ο φόβος του θανάτου. Τρέχει σα σφαίρα…
Πόλεμος φρικαλέος χωρίς όρια και χωρίς όρους ξετυλίγεται στο πεδίο της φύσης.
Παρακολουθούμε τη σκηνή στην οθόνη. Ένα μόλις πήδημα χωρίζει το χορτοφάγο από το σαρκοβόρο…
-Μη! φωνάζουμε έντρομοι. Όχι! Να σωθεί το αθώο άκακο ζώο…
(αχ το πουλάκι!)Ορμόψυχα και αυθόρμητα, σα να μας κυνηγά τους ίδιους η τρομάρα (τι να σου κάνει μια οθόνη για προστασία vs κοτζάμ θανάτου), ψηφίζουμε σωτηρία για το λαγό και αστοχιά για το τσακάλι. Φωνάζουμε, βόηθα θεέ! Πάψε το κακό και το άδικο που συντελιέται τώρα στη φύση! Πάψε την οργή σου! Ξαφνικά και ενώ το αγρίμι αγγίζει με τη μουσούδα του την ουρά του λαγού, γίνεται το απρόσμενο…
….Μπράβο! φωνάζουμε, και φτεροκοπάμε τα χέρια και τα πόδια μας. Λύνεται ο κακός μας βραχνάς. Η ανάσα μας ξαναγυρίζει. Ένα αίσθημα λύτρωσης χτυπά σαν το γέλιο τη διάθεσή μας. Δόξα στον κόσμο και το Θεό. Το λαγουδάκι εγλύτωσε.
Λάθος, τίμιε αναγνώστη. Το λαγουδάκι εγλύτωσε, αλλά το τσακάλι θα πεθάνει από την πείνα.
Αυτό δεν το 'χαμε σκεφθεί.
Η ιστορία μας χαρίζει δύο συμπεράσματα. Το ένα είναι συμπέρασμα περί της μεθόδου. Ότι η σκέψη μας είναι μονόδρομος
("μία μόνο διάσταση" είπε ο Μπάρμπα-Γιάννης; δεν θυμάμαι καλά)
Εμάθαμε να σκεφτόμαστε με οδηγό το ακρατές μας συναίσθημα. Ανάλατα και πλαδαρά. Ευνουχισμένα, γελοία, και μονόφθαλμά. Και παροπλίσαμε τη λογική και τη γνώση.

(κοίτα να δεις που ξεχνώ –"Έτσι κατάντησε παν το λογικό νάναι ανήθικο", είχε πει ο θειοτρ_άγιος εκείνος άνθρωπος;)Το άλλο είναι συμπέρασμα περί της ουσίας. Μπροστά στα μάτια μας ξετυλίχτηκε ένα επεισόδιο της φύσης με δύο όρους ισοσθενείς και αντίρροπους. Και ως προς την αγριότητα ακραίους.
Εδώ είναι για να ζήσει το ένα από τα δύο. Ή το τσακάλι ή ο λαγός. Ή ο λαγός ή το τσακάλι. Ούτε και τα δύο γίνεται να ζήσουν, ούτε και τα δύο γίνεται να πεθάνουν.
Ωστόσο, αν φύγουμε από τη λογική του είτε… είτε, και πάμε στη λογική του τόσο.. όσο, ο συλλογισμός μας θα ξετυλιχθεί εντελώς διαφορετικά. Από αντιθετικός γίνεται συμπληρωματικός.

… Με άλλα λόγια, η ζωή στο προκείμενο είναι συνάρτηση του θανάτου, και ο θάνατος είναι συνάρτηση της ζωής…
Αυτή η κυριαρχική τάξη μέσα στη φύση καταργεί τον έναν από τους τέσσερις νόμους της κλασικής λογικής. Καταργεί το νόμου του τρίτου ή μέσου αποκλείσεως........
Ο νέος νόμος της μη αποκλείσεως του μέσου ή του τρίτου, μετά το 1927 που ο Χάιζενμπεργκ διατύπωσε την αρχή της Απροσδιοριστίας γίνεται ο υπερνόμος και της λογικής του ανθρώπου και της φύσης του κόσμου.........
Με την αρχή της Απροσδιοριστίας αναποδογυρίστηκε ολόκληρο το σύμπαν της λογικής του ανθρώπου.........
-Είναι δυνατόν η φύση να ναι τρελή;................."

(Αν το βρήκατε ενδιαφέρον και θέλετε περισσότερα, διαβάστε την Γκέμμα του Λιαντίνη, σελίδες 129-131 και εκείθεν)


(Τι είχε πει ο Σκαρίμπας; "Και, (απίστευτο ειπείν) τα τόσο απλά και κραυγαλέα αυτά πράγματα, δεν τα εννοεί, και δεν τα ξέρει ο άνθρωπός μας. Ούτε οι ακαδημαϊκοί, ούτε οι προφέσσορες τα σκέφτηκαν – αυτοί που καμαρώνουν πως είναι της γης το άλας! - Ντιπ δεν γροικάει ότι όχι τα θεριά, αλλά ακριβώς αυτός παραλογίζεται εφεύραντας τη λογική και τα καπέλλα…")

Αυτά λοιπόν.
Για να επανέλθω στη σκυτάλη:
Την σήμερον ημέραν (και ιδίως νύχταν και σκοτεινώς), ηθικός και τίμιος είναι αυτός που ξέρει να κρύβει καλύτερα τις ατιμίες του, σε μια χώρα που η γλοιωδία και δη των δημοσίων και επιφανών προσώπων, των "υπεράνω υπονοιών", έχει πάρει σταθερά την ανιούσα (ή κατάφορη και ανυπόφορη κατρακύλα λέγεται;) ως το επικρατέστερο και επικερδέστερο εξαγώγιμο εθνικό προϊόν.
Και, ονομάζουμε "ζούγκλα" (οι απελέκητοι) τηλεοπτικές εκπομπές, που κάνουν κατά καιρούς επιλεκτικές αποκαλύψεις, με θέματα που χορεύουν ανάλογα με τον σκοπό του βιολεντζέλου της μαϊμούς και τις επιταγές της τρέχουσας δημοσιογραφικής (στρατευμένης επι χρήμασι ή όχι; -μα, κάτι απορίες που έχετε ώρες-ώρες...) μοδός.
.
(Αχ, όλες οι πτώσεις τελικά, από το "ο νοών νοήτω" επέρχονται)
.
Αυτά περί του τι δ ε ν είναι ηθική.

Όσον αφορά στο τι είναι...
Ποικίλει ανάλογα με τους λαούς, τους καιρούς, τα εκάστοτε προωθημένα πιστεύω, τα ταμπού…
Όμως κατά βάθος, όλοι ξέρουμε.
Είναι αυτό που μας αφήνει αγνούς από κάθε ίχνος μομφής όταν κοιτάμε ξάστερα τον εαυτό μας έχοντας ξεφορτωθεί ενσυνείδητα και ευσυνείδητα ταις προφάσεις εν αμαρτίαις.

Περισσότερα για πραγματικά ζώα, φύση και συσχέτιση Σκαρίμπα-Λιαντίνη, σε επόμενη ανάρτηση.
.

1 σχόλιο:

Εργαστήρι Δημιουργικής Έκφρασης και Γραφής είπε...

Θα θελα να προσθέσω, ότι σήμερα το Επικουρικό "λάθε βιώσας",
κατάντησε ..ταμείο και "λάδε βιώσας"