Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2009

Για Θεσσαλονικείς





Σύντομο μάθημα διαχωρισμού ΜΕ και ΜΟΥ:

"Περίμενα να μου γράψεις, αλλά τελικά με έγραψες!"


-

Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2009

Αφορισμοί μου


1. Το μυστικό βρίσκεται στην απέναντι όχθη
για όποιον έχει τα κότσια
να διασχίσει το άγριο βαθύ ποτάμι.


2. Όποιος απαντάει
στα συνηθισμένα γιατί
με συνηθισμένα διότι
οπισθοδρομεί.





River Debris – Watercolor by Woody Hansen


-

Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009

Ταύτιση

Ταύτιση. Το μυστικό του συγγραφέα.

Όσο πιο μεγάλη ποσότητα αναγνωστικού κοινού βρίσκει κάτι να ταυτιστεί με το κείμενο που έχει γράψει κάποιος, τόσο μεγαλύτερη η αναγνωστική ανταπόκριση.


Ταύτιση. Από τις πρώτες σελίδες ταυτίστηκα με τις λέξεις.
Μέσα από τα διέξοδα των ηρώων έψαχνα τα δικά μου διέξοδα. Οι δικές τους λύσεις γινόταν προτάσεις για τις δικές μου. Κι έτσι διάβαζα λέξη με λέξη, σελίδα με σελίδα, με λαχτάρα και προσμονή για τον τρόπο εκτόνωσης της συγγραφικής σύγκρουσης. Πολλές προτάσεις του βιβλίου μετατρέπονταν σε νοητικές διεργασίες και αναζήτηση των δικών μου θέσεων.

Ήταν σα να έκανα με το βιβλίο τη συζήτηση που απέφευγα να κάνω με κάποιον από τους γύρω μου.
Κι ήταν σα να ήρθε το βιβλίο (όπως πάντα το διάλεξα τυχαία - μέρες πριν) τη στιγμή ακριβώς που το χρειαζόμουν, γιατί με έπνιγε αυτό που δεν μπορούσα να συζητήσω.

Την πρώτη μέρα που το άρχισα έπεσα με τα μούτρα στη μελέτη, διαβάζοντας πάνω από τη μέση των 400 σελίδων του. Μου φαινόταν κακογραμμένο ή κακομεταφρασμένο (δεν μπορούσα να ξέρω χωρίς το αρχικό), αλλά παρέβλεπα το άτεχνο γράψιμο, την τραβηγμένη από τα μαλλιά συγγραφή για να βγει κείμενο και επικεντρωνόμουν στα νοήματα που ήθελε να μεταφέρει ο συγγραφέας.
Υποχρεώσεις με ανάγκασαν να το παρατήσω. Τη δεύτερη μέρα, με την πρώτη ευκαιρία, το αναζήτησα ξανά με λαχτάρα. Διάβασα μερικές σελίδες με την ίδια δίψα, ενώ μέσα από τις λέξεις του το μυαλό μου δούλευε έντονα προς την εκτόνωση της δικής μου προσωπικής "σύγκρουσης".

Και τότε μου 'ρθε, σαν αστραπή που κυριεύει όλο το είναι, μια διαπίστωση "προσωπικής γνώσης". Δεν μπορούσα να διαβάσω τίποτε άλλο πια. Άφησα το βιβλίο, έστειλα mail σε κάποιον φίλο (που θα καταλάβαινε) για ό,τι μου συνέβη και γεμάτη από ένα αέρινο φως καταπιάστηκα με τα της καθημερινότητας. Αισθανόμουν μια διευρυμένη συνειδητότητα κι αυτό περνούσε σε κάθε τι που έκανα κι αντιμετώπιζα. Κι άλλη φορά (σπάνια και όχι τόσο αβασάνιστα) μου έχει συμβεί να αισθάνομαι αυτήν την ιδιαιτερότητα της εκλέπτυνσης της ύπαρξης…

Και μέσα στη "διευρυμένη συνειδητότητα" και το φως, ήρθε το τηλεφώνημα από μια φίλη. Θα πήγαινε στο εμπορικό κέντρο και με καλούσε για παρέα. Είπα να αρνηθώ, αλλά μετά -όπως συνήθως- είπα ναι στην πρόκληση της πρόσκλησης. Κι έτσι κουβάλησα την "διευρυμένη συνειδητότητά" μου στο εμπορικό κέντρο, μες την πολλή συνάφεια του κόσμου. Δεν άργησε φυσικά να εξαφανιστεί, ακολουθώντας τη φίλη μου άσκοπα στα φωτισμένα καταστήματα, για να βλέπουμε πράγματα που δε με ενδιέφεραν ούτε στο ελάχιστο. Κόσμος περνούσε, κοιτούσε τις βιτρίνες, δοκίμαζε, ψώνιζε... Διαφημιστικά πρόχειρα περίπτερα, που όλο και κάποιο διαφημιστικό δείγμα μοίραζαν, ζωγράφοι και καλλιτέχνες και δρώμενα για παιδιά, στους γεμάτους διαδρόμους του εμπορικού κέντρου…
Αισθανόμουν ξένη σ' αυτήν την καταναλωτική στημένη μαζικότητα. Σα να βρισκόμουν σε ένα πανηγύρι όπου γιορταζόταν η αποχαύνωση. Και οι άνθρωποι μ' αυτό το θολό υπνωτισμένο βλέμμα. Άραγε έτσι φαινόμουν κι εγώ σε κάποιον παρατηρητή καθώς γυροφέρναμε, σχεδόν άσκοπα, στα διάφορα καταστήματα;


Το γυρόφερνα στο μυαλό μου, αλλά εκεί ανάμεσα στις τελευταίες μπουκιές του κινεζοειδούς γεύματος, περιτρυγιρισμένη από μυρμηγκιές κόσμου που χόρταινε στα γρήγορα από τα διαφόρων ειδών εδεσματοπωλεία, σε πλαστικά πιάτα και καρέκλες, αποφάσισα να μιλήσω στη φίλη μου.
Μπορεί να μην της είπα κουβέντα για τη "συνειδητότητα" γιατί θα με περνούσε για σαλεμένη, αλλά γνωριζόμαστε πάρα πολλά χρόνια, έχουμε ζήσει διάφορες καταστάσεις και πάντα νοιαζόταν ειλικρινά για μένα. Θα μπορούσα να ακούσω την άποψή της γι αυτό που με βασάνιζε τον τελευταίο καιρό.
Μου απάντησε πολύ απλά από τη δική της εμπειρία, ότι κι αυτή έτσι αισθανόταν στην αρχή, αλλά μετά με αυτό και με κείνο και με το άλλο… το ξεπέρασε. Το 'κανε να φαντάζει τόσο απλό. Κι εγώ που κάνω ενδοσκοπήσεις και κόντρα αναλύσεις επί αναλύσεων για να βρω τι μου γίνεται...
Κάποια πράγματα απλώς πρέπει, μάλλον, να τα αφήνουμε να περνάνε...

Το βράδυ που γύρισα με περίμενε απάντηση στο mail και που, κατά σύμπτωση, έγραφε το ίδιο ακριβώς: για μηχανισμούς που πρέπει να δημιουργήσουμε ώστε να προσπερνάνε τα σκουπίδια που μαζεύονται στη σκέψη μας.

Τελικά το να ασχολείσαι και να αναλύεις περισσότερο κάποια πράγματα μοιάζει με την παγίδα ενός λαβύρινθου. Κρατούν άσκοπα απασχολημένη τη σκέψη σου και σε αποπροσανατολίζουν από την έξοδο προς το φως ή το στόχο που έχεις επιλέξει...

Κι ενώ διάβαζα με τόση ζέση το βιβλίο, για μέρες, δεν μπορούσα να διαβάσω ούτε μια σελίδα του. Με το ζόρι διάβασα μια δυο φορές μόνο 2-3 παραγράφους πριν πάω για ύπνο.
Την Κυριακή όμως το ξαναχρειάστηκα. Και πάλι ταύτιση. Αυτή τη φορά έβρισκα διαφορετικά πράγματα μέσα του και πάλι ό,τι χρειαζόταν για την περίπτωση. Λες και αυτές οι λέξεις είχαν γραφτεί γι' αυτό που είχα ανάγκη να διαβάσω...

Ταύτιση. Από ό,τι έχει γράψει ο συγγραφέας επιλέγουμε τι θα δούμε και τι μας ταιριάζει, υποκειμενικοποιούμε τα κείμενα και τα προσαρμόζουμε σε μας.
Η συγγραφική ταύτιση, τελικά, μου θυμίζει κάτι από μαγεία και αλχημεία...


-

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009

Ουλαλούμ

Πλήνθεση: Νικόλας Άσιμος
Ποίηση: Γιάννης Σκαρίμπας



Απ' τα καλύτερα ποιήματα του Σκαρίμπα σε συνδυασμό με Άσιμο...